“Bidasoa 2018-2023” dokumentalak, urriaren 11tik 15era ospatuko den Latinoamerikako dokumental garrantzitsuenari eskainitako DOCSMX sail ofizialean parte hartuko du.
“Irailean aurkeztuko dut “Black is Beltza II: AINHOA” Suitzako 2023 FANTOCHE Festibaleko 21. edizioan BADEN-en”
SSIFF ➝
Guztira 19 lanez –15 film luzez, film ertain batez, film labur batez eta bi telesailez– osatuta egongo da Donostia Zinemaldiaren 71. edizio honetako euskal parte-hartzea, sail hauetan banatua: Sail Ofiziala, Donostia Sariaren Emanaldi Bereziak, Zabaltegi-Tabakalera, Made in Spain, Zinemira, Belodromoa eta Euskal Zinemaren, EiTB eta RTVE galak.
Zinemira, euskal zinemari berariaz eskainitako saila, Donostia Zinemaldiak eta Eusko Jaurlaritzako Kultura Sailak antolatzen dute. Irizar eta EITB dira babesleak, eta Euskadiko Filmategiaren, EPE/APV eta IBAIA ekoizle-elkarteen eta Zineuskadiren laguntza du. Aurten, gainera, Urbil laguntzaile gisa sartu da. Edizio honetan, Zinemirak fikziozko eta ez-fikziozko bederatzi film ditu. Horietatik hiru, kontuan izanik Zinemaldian izango dutela mundu-estreinaldia, Euskal Zinemaren Irizar Saria irabazteko hautagai izango dira, Zinemaldiko beste sail batzuetako beste bi lanekin batera. Horrela, guztira bost ekoizpen lehiatuko dira 20.000 euroko saria eskuratzeko filmaren ekoiztetxeentzat.
Migratzaileek Europara iristeko egindako bidaia dramatikoa da Fermin Muguruzaren (Irun, 1963) Bidasoa 2018-2023 dokumental berriaren ardatza. Errealizadore eta musikari gipuzkoarrak Zinemaldiko hainbat sailetan erakutsi izan ditu bere lanak, hala nola Zabaltegin (Zuloak, 2012), Zinemiran (Black is beltza, 2018) eta Belodromoan (Black is beltza II: Ainhoa, 2022).
Zinemiran ohikoa da, halaber, Josu Martinez (Bilbao, 1986), beste edizio batzuetan Sagarren denbora. 25 urte deserritik itzultzen (2010) eta Paperezko hegoak (Alas de papel, 2021) filmak aurkeztu ondoren bi filmekin izango baitugu berriz sailean: batetik, Bizkarsoro alegiazko herri batean kokaturiko bost istorio errealez osatuta dago; bestetik, Mirande, film baterako zirriborroa –Zinemira sailari amaiera emango dion lana– Jon Mirande idazlearen bizitza eta lanerako hurbilketa bat da.
Arestian aipaturiko hiru filmez aparte, Euskal Zinemaren Irizar Sarirako lehian ariko dira beste sail batzuetan bildutako beste bi film. Lehenik eta behin, Isabel Hergueraren (Donostia, 1961) El sueño de la sultana animazio-filma izango dugu Sail Ofizialean; eta bestetik, Bertha Gaztelumendi (Irun, 1962) eta Rosa Zufía (Tutera, 1958) zuzendarien Arnasa betean, emakume zinegileak / A Deep Breath, Women Filmmakers (A pulmón, mujeres cineastas), irailaren 26rako programatua, Victoria Eugenia Antzokian emango da Euskal Zinemaren Galaren barnean (euskal emakumeek sortutako zineman murgilaraziko gaituzte bi zinemagileek film horretan).
[…]
MIRANDE, FILM BAT EGITEKO ZIRRIBORROA
JOSU MARTINEZ (ESPAINIA)Ekoizpeneko herrialdea(k): Espainia – Frantzia
Euskal Zinemaren Irizar Sarirako lehiatuko da
KLAUSURAKO FILMA
“XX. mendearen erdialdean, euskara literatura jasoa eta unibertsala sortzeko gai zela erakutsi zuen Jon Miranderek bere prosarekin. Denek aitortzen diote garrantzia. Alabaina, tabua izaten jarraitzen du. Mirande arrazista, pedofiloa, nazia, misoginoa eta ezmorala omen zen. Miranderi buruz hitz egiten den bakoitzean, polemika biziak sortzen dira. Ez dakigu zer egin idazlearekin. Miranderi buruzko film bat egin nahi dut, baina ez dakit nola. Agian, interesgarriena hari hitza ematea litzateke”. (Josu Martinez)
FERMIN MUGURUZA (ESPAINIA)Ekoizpeneko herrialdea(k): Espainia
Euskal Zinemaren Irizar Sarirako lehiatuko da
2018ko udan Frantziak ezarri zituen Pirinio-Atlantikoko Bidasoako muga naturalaren pasagune batzuen kontrola eta itxierak, Europako gainontzeko herrialdeetara igarotzeko etorkinen sarrera eragozteko, 10 hildako eragin zituen urtebetean. Zazpi pertsona hil dira 2021eko apiriletik Irun eta Hendaia arteko Bidasoa ibaiko uretan itota, eta beste hiruk bizia galdu zuten 2021eko urrian, Ziburun tren batek harrapatuta. Dokumental honek, ibaiaren bi aldeetako hainbat ekintzaileri ahotsa eta aurpegia emateaz gain, Harrera Sarea eta Bidasoa elkarteetako ordezkariak, bizia galdu dutenak ere gogoan izango ditu; izena, adina, bidaia eta ametsak, hildako kopuru hotzen atzean dagoen istorioa eta pertsonak ezagutuz, modu honetan tragedia gizatiartuz.
JOSU MARTINEZ (ESPAINIA)Ekoizpeneko herrialdea(k): Frantzia – Espainia
Euskal Zinemaren Irizar Sarirako lehiatuko da
Existitzen ez den herri batean, bost istorio erreal, 1914tik 1982ra gertatuak, ahozko lekukotzetan eta idazleen testuetan oinarrituak. Haietan barna, XX. mendean zehar Ipar Euskal Herriko herri ttipi batek bizitako aldaketa sozialak agerian. Hizkuntza baten erroizte eta hurrentzea. Eta bizirik irauteko borroka.
ARNASA BETEAN, EMAKUME ZINEGILEAK / A DEEP BREATH, WOMEN FILMMAKERS
BERTHA GAZTELUMENDI (ESPAINIA), ROSA ZUFÍA (ESPAINIA)Ekoizpeneko herrialdea(k): Espainia
Euskal Zinemaren Irizar Sarirako lehiatuko da
Basque Film and ETB Gala
Azkenean, emakumeen ahotsa entzuten hasi da zineman. Atzoko eta gaurko emakumezko euskal zinemagileak protagonista dituen eta gaiaren ikuspegi unibertsala erakusten duen dokumental honekin ospatu dugu. Emakumezko hiru urpekarik gidatu egingo gaituzte beren filmen gaietatik, euren begiradatik, ametsetatik, aurrera ateratzeko ahaleginengatik eta, batez ere, zinemari eta gizarteari egindako ekarpenetik. Aitzindariak ezagutu eta zinema-jaialdietan arrakasta izaten ari diren zinemagile beterano eta gazteen lanekin harrituko gara.
EL SUEÑO DE LA SULTANA / SULTANA’S DREAM (SULTANAREN AMETSA)
ISABEL HERGUERA (ESPAINIA)Ekoizpeneko herrialdea(k): Espainia – Alemania
Euskal Zinemaren Irizar Sarirako lehiatuko da
1905ean Bengalan idatzitako zientzia-fikziozko ipuin feminista batek inspiratuta, Inések iniziazio-bidaia bati ekingo dio Indian barrena, Ladyland emakumeen lurralde utopikoaren bila.
Naiz ➝
Europarako migrazioek sortzen dituzten gatazka eta tragedietan jarri du begia Fermin Muguruza musikagile eta zinemagileak Donostiako Zinemaldian aurkeztuko duen proiektu berrian: ‘Bidasoa 2018-2023’. Aurrerapen gisa, sarean jadanik ikusgai dago trailerra eta haren bidez irudika daiteke irundarraren asmoa: errealitate gordin honi izen abizenak jarri dizkie, alderdi gizatiarra lehen planora eramanez.
Dokumental formatuan, Bidasoa ibaiaren bi ertzeetarako bisita sakona proposatuko dio ikusleari, bizimodu hobe baten bila muga zeharkatu beste aukerarik ez duten etorkinak bertatik bertara ezagutu eta horien eskubideen alde lanean ari direnen ikuspegiari oihartzuna emanez.
Filmaren sinopsiak gogora ekartzen duen bezala, 2018ako udan Estatu frantsesak Bidasoako muga naturalaren pasagune batzuen kontrola eta itxiera ezarri zuen, gisa horretan Europako gainontzeko herrialdeetara iritsi nahi zuten etorkinen sarrera eragoziko zuelakoan. Muguruzak gaztigatzen duenez, erabakiak hamar hildako eragin zituen urtebetean: 2021eko apiriletik, Irun eta Hendaia arteko Bidasoa ibaiko urtean itota zazpi pertsona hil ziren eta beste hiruk bizia galdu zuten urte bereko urrian, Ziburun tren batek harrapatuta.
Dokumentalaren bidez, ibaiaren bi aldeetako hainbat ekintzaileri ahotsa eman nahi izan die Muguruzak, eta baita aurpegia jarri ere. ikusleak Harrera Sarea eta Bidasoa Etorkinekin elkarteetako ordezkarien ahotik izango du egoeraren berri eta, horrez gainera, bertan bizia galdu dutenak ere gogoan izango ditu, «izena, adina, bidaia eta ametsak, hildako kopuru hotzen atzean dagoen istorioa eta pertsonak ezagutuz, modu honetan tragedia gizatiartuz», ziurtatzen du.
Etorkin horietako bakoitzaren biografiari errepasoa egiteaz batera alderdi gizatiarra lehen planora ekarri eta zenbakien atzean dauden pertsonak, eta hauen irrika eta ametsak, aurkeztuko dizkigu Muguruzak.
‘Bidasoa 2018-2023’ ez da musikagile eta zinemagile irundarrak Zinemaldian aurkezten duen lehen lana. Aurretik ‘Zuloak’ (2012), ‘Nola?’ (2016), ‘Black is Beltza’ (2018) eta ‘Black is Beltza II: Ainhoa’ (2022) aurkeztuak ditu jaialdi donostiarrean, guztiak arrakasta nabarmenaz.
Naiz ➝
Agur biraren atarian da El Columpio Asesino talde nafarra eta, udari amaiera emateko, soinu berri batekin aurkeztu du bere ‘Babel’ kantu ezaguna; soinu berriarekin, eta luxuzko gonbidatuekin. Izan ere, Fermin Muguruzak euskaraz abestu du bertsio berrian eta Joseba Irazokik, aldiz, ukitu berria eman dio kantuari bere gitarra jokoen bidez.
Suicide taldearen ‘Ghost Rider’ kantuko riff batean oinarri hartuta konposatu zuten nafarrek ‘Babel’ kantua, eta ‘Ballenas muertas en San Sebastián’ (Mushroom Pillow, 2014) diskoan ikusi zuen argia. Krisi betean sortutako kantua da, batetik 15M mugimenduari egiten diolako erreferentzia eta, bestetik, taldearen barne krisialdi garaian sortu zelako: soinu berri baten bila, sei hilabetez mendialdeko herri batean isolatu ziren taldekideak.
‘Babel’-en bertsio berriko ekoizpen lanak Arizaleta anaiek eta Daniel Uleciak egin dituzte eta Fermin Muguruza da protagonista: taldekideek behin baino gehiagotan aitortu dute musikagile irundarra euren gaztaroko erreferenteetako bat dela. Bertsioan, kantuaren zati bat euskaraz abesten du Muguruzak, ohikoa duen energiaz. Taldekideek azaldu dutenez, irundarrari askatasun osoa eman diote kantua nahi bezala moldatzeko, «guztizko konfiantza» baitzuten bere irizpidean.
Kantuan, gainera, euskal eszenako gitarra-jole onenetarikoa den Joseba Irazokik ere hartu du parte, ‘Babel’-i bestelako ukitu berezia emanez.
Bideoklipa, bere aldetik, Iñaki Lopez Perez-ek (CUTo) egin du, eta bertan Muguruza eta El Columpio Asesinoko taldekideak ikus daitezke, irudi distortsionatu baten atzean.
El Columpio Asesinok irailaren 14an ekingo dio ‘Gira Amarga Baja’ agur birari, Bilboko Kafe Antzokian eskainiko duen kontzertuaren bidez.
Fermin Muguruza Ugarte (1963, Irún). Foi definido como umha das figuras mais influintes e carismáticas do panorama musical basco. Dizer Fermin é dizer Kortatu, Negu Gorriak ou os múltiples projetos que o polifacético artista euskaldum leva avante.
🎬 Muguruza estará na 35 ediçom apresentando @blackisbeltza.2.ainhoa que se projetará na Casa da Cultura de Salvaterra do Minho.
🗣️ Fermin também participará na mesa de ideias da tarde sob a legenda «Da resistência à hegemonia cultural».
Com a participaçom de Fermin Muguruza cumprimos o desejo de Manolo Soto, eterno presidente da SCD, de vê-lo no torreiro da festa.
📢 35 Festival da Poesia no Condado
📅 2 de setembro
📌 Salvaterra do Minho
❗️❗️ 📣 🎥 ESTRENO de la pel·lícula «Black is Beltza II: Ainhoa» de Fermin Muguruza a La Font d’en Carrós 🤩❗️al Cine d’estiu del Patronat 🎬 🎟.
L’equip del CDR recolza aquesta iniciativa de l’ @Ajuntament de la Font d’en Carròs ja que va tindre tant d’èxit la projecció que vàrem organitzar a la casa de la cultura de Bellreguard.
🟣 A més la nostra companya Natalia De Ancos Lara és l’assessora de guió de la pel·lícula, és tota una artista. 🥰
No vos ho podeu perdre! La projecció serà el 27 de juliol, aquest dijous, a les 21:30 hores al pati del patronat. I serà GRATUÏTA 🗯️❗
Black is Beltza II: Ainhoa ens conta una història d’espies, narcotraficants i la guerra freda, un filme que ens deixa els pèls de punta sense dubte.
Nosaltres no ens ho perdrem!! 💃 , ens vegem allí!!! 🥳
Deia ➝
Marabilli Festibala aurrenekoz ospatuko da pandemia eta gero. Aurrenekoz eta azkenengoz. Antolatzaileek azaldu bezala, Ondarroan jaio zen ekimenak ez du berriz jaialdi formatua hartuko, eta, aurrerantzean, urtean zehar egituratuko diren ekitaldi txikiekin jarrai lezake. Baina horrela izan baino lehen seigarren edizioa ospatuko dute, ekimena merezi duen duintasunez agurtzeko, urriaren 6an eta 7an. Izan ere, aurreko edizioetan parte hartu duten sortzaileak puntakoak izan dira kasu guztietan. “Marabilli festibal atipikoa izatea lortu dugu. Artistak parte hartzeko irrikitan daude eta guretzako plazera da”, adierazten du Josu Eizagirrek, Manuelistak kultur elkarteko kideak. Besteak beste, Fermin Muguruza eta Arantza Santesteban zine zuzendariak, Amets eta Maddalen Arzallus bertsolariak, Joseba Sarrionaindia idazlea edota Viva Belgrado eta Belako taldeek parte hartuko dute.
“Pandemiatik gero talde lana aldatu egin da eta ez daukagu erreleborik, gehiago kostatzen zaigu honelako ekimen bat aurrera eramatea”, argitzen du Eizagirrek, antolakuntza profesionalak ez diren lagun talde batek eratzen duela gogoratu ondoren. Hori izan da, hain zuzen ere, festibala egiteari uzteko erabakiaren arrazoi nagusia. “Bueltatuko gara, baina beste formatu batekin. Beharbada urtean zehar zerbait eginez, gauza txikiagoak”, argitu du Manuelistak taldeko kideak. Ekimena 2012an jaio zen, urtebete lehenago zendutako Aitzol Aramaio Ondarroako zine zuzendariari gorazarre egiteko asmoz. “Aitzol hil zenean blokeatuta gelditu ginen, baina argi geneukan zerbait egin nahi genuela bere omenez”, adierazten du Eizagirrek, Un poco de chocolate edota Terminal lanen arduradunaren lagunak. Hainbat buelta eman ondoren, kultur disziplina guztiak barne hartzen zituen sormen festibal bat antolatzea erabaki zuten. Erantzuna harrigarria izan zen: Marlango, Toti Martinez de Lezea, Alex Angulo, Ruper Ordorika, Maialen Lujanbio edota Mikel Urdangarin izan ziren lehen edizioan.
«Marabilli festibal atipikoa izatea lortu dugu. Artistak parte hartzeko irrikitan daude»
Josu Eizagirre – Manuelistak taldeko kidea
“Urte batzuetan indar gehiago izan du musikak; beste batzuetan, antzerkiak. Sortzaileekin eta sormenarekin jolasten joan gara”, argitzen du Manuelistak taldeko kideak. Edozein kasutan ere, ardatz bat izan dute helduleku. “Aitzol zen bezalakoa eta baita gu ere nolakoak garen kontuan izanik, espiritu kritikoarekin egituratu dugun festibala da Marabilli”, baieztatzen du Eizagirrek, gauzak egiteko modu asko daudela aldarrikatzeko parada ere aprobetxatzen dutela gaineratu ondoren. Horrela, aurten euskarak eta emakumeek izango dute presentzia nagusia eta queer munduari ere keinu egingo zaio. “Marabilli hori da: momentuan gure inguruan gertatzen diren gauza guztiak hartu eta plataforma sortu sorkuntzari leiho bat irekitzeko”, ziurtatzen du Eizagirrek irabazi asmorik gabe ekimenaren inguruan.
“Aurtengo ediziotik dena azpimarratuko nuke”, dio Eizagirrek festibalaren inguruan. Aperitiboa irailaren 29an hasiko da, Yolanda Eizagirreren argazki erakusketa batekin. “Aurreko edizioetan zehar egindako argazkiak erakutsiko dira, hemendik zenbat jende pasatu den eta egin dugun guztia gogoratzeko”, azaltzen du. Jaialdia, berez, urriaren 6an hasiko da. Orduan, Fermin Muguruzak eta Arantza Santestebanek euren sekuentzia kuttunenak aurkezteko saiakera egingo dute. “Marabillik marka modura sortu duen 10 minutuko hitzordu garrantzitsua ere ospatuko da. Sortzaileei 10 minutu emango dizkiegu euren sorkuntzei buruz hitz egiteko. Maite duten hori azaltzea gauza ederra izaten da”, iritzi du Manuelistak taldeko antolatzaileak. Amets eta Maddalen Arzallus bertsolariak, Asier Altuna zinemagilea, Iker Sanchez orkestra zuzendaria, Irati Bilbao Aranzadiko arkeologo gaztea edota Ainhoa Moiua antzezlea izango dira.
Hurrengo egunean Joseba Sarrionaindia idazlea Mielanjel Elustondo kazetariarekin arituko da berriketan. Zine galan hainbat sari jaso dituen Estibaliz Urresolaren 20.000 erle espezie filma proiektatuko dute. Gauez, berriz, Tapia eta Leturia, Viva Belgrado eta Belako taldeek joko dute. Eizagirreren esanetan, “ez da lan makala horrek denak batzea, denbora asko ematen du. Baina meritua haiena da, hona etorri nahi izateagatik”. Sei edizio hauetan zehar nazioartean eta Euskal Herri mailan puntakoak diren egile eta artistak gonbidatu dira, baina herritarrek ere leku nabarmena hartu dute. “Beste gauza batzuk gehitzen joango gara, herriko talde askok parte hartzen dute. Oraindik ez dago dena zehaztuta, baina artisau azoka bat ere ospatuko dugu”, aurreratu du Eizagirrek.
Argia ➝
1994ko ekainaren 27an,
Negu Gorriak taldeak kontzertu sorpresa eman zuen Gipuzkoako epaitegiaren aurrean, kamioi batean. Taldeko baxulari Mikel Kazalis intsumisoa epaiketara deituta zegoen, besteren artean. Kazalis ez zen epaiketara aurkeztu “epaileek kalean zer gertatzen den jakin dezaten”. Kontzertuarekin errepidea moztu zuten ahoz aho zabalduta bertan bildu zirenenen gozamenerako, eta kalean zebiltzan herritarren harridurarako.
Kontzertua amaitu zenean, kamioiak alde egin, eta bertaratutako 200 lagunek eserialdia egin zuten Gobernu Zibilaren aurrean.
Ikusi ekimenaren bideoa.
uriartedesign-ek
sortutako webgunea
uriartedesign-ek sortutako webgunea
